Column van Wim In mei legt iedere vogel een ei of toch niet?
In mei legt iedere vogel een ei of toch niet?
Dit gezegde kennen we al jaren, iedere vogel behalve de Koekoek en de Griet (Grutto), die leggen in de meimaand niet. Er klopt niks van, veel vogels leggen al veel eerder een ei en misschien moeten we het maar aanpassen in: “vóór mei legden de meeste vogels al een ei “.
In april liepen er al kuikentjes bij de ganzen en eenden, wetende dat een gans ongeveer vier weken broedt, zijn de eieren al in maart gelegd. Dat komt niet door het mooie weer, want ook in een voorjaar dat het minder warm was zag je in april al kleine ganzenkuikens. Net buiten onze wijk zat een ooievaar al een maand te broeden en verwachtte haar kuikens begin mei, broedtijd ca. 32 dagen. Het is dus een gezegde dat niet meer van deze tijd is, zou je denken.
In mijn jeugd was het heel bijzonder dat er op de laatste dag van mei het hooi op zolder kwam te liggen, dat was in de zeventiger en tachtiger jaren. Tegenwoordig gaat het gras vaak in grote plastic rollen of balen, maar ook wordt het gras nog steeds ingekuild, dat is het gras wat net droog is op een bult rijden, met de trekker vast rijden, plastic en grond erover om zo voor de winter weer voer voor het vee te hebben.
Afgelopen april hadden we na een lage droge periode plots regen, dat was hard nodig en het gras was er blij mee, het groeide zo flink, dat op 30 april al werd gemaaid en dat op 2 mei dit gras al werd ingekuild. Niet alleen het gras groeide, nadat eindelijk de grond droog genoeg was om te ploegen en in te zaaien met mais, zagen we tijdens een fietstocht op 3 mei, overal al de mais in lange rijen tevoorschijn komen, een mooi begin, maar hopende op een regenbui die maar niet wilde komen.
De natuur zag er al prachtig uit, al die jonge blaadjes aan de struiken en bomen, vele zelfs prachtig in bloei. De blauwe regen wordt al wat minder en de gouden regen heeft inmiddels het stokje overgenomen en toont haar mooie gele bloemen. Ook de seringen hebben hun beste tijd alweer gehad, de kastanjebomen en ook de krentenbomen hebben prachtig gebloeid. Inmiddels staat de meidoorn overal vol op in bloei en komen er de komende weken weer steeds andere planten in bloei, waar we heerlijk van kunnen genieten.
Fluitende vogels die nu op hun mooist zijn en druk op zoek waren naar kleine rupsjes en ander lekkers om hun kroost mee te voeden. Allemaal jonge vogeltjes die al uitgekomen waren voordat het mei werd. Hoewel de vink en de meesjes en de meeste kleinere vogels slechts 13 dagen broeden. Tegen de tijd dat de jongen uitvliegen hebben de ouders vaak alweer eieren gelegd voor de volgende ronde en ja, in dat geval kan het kloppen dat er in mei gelegd is.
Het is natuurlijk altijd afwachten of alle kuikens ook echt groot worden. Begin mei vloog er een rode Wouw boven het ooievaarsnest en de ooievaar schreeuwde iets van: “Ga weg, laat mij met rust”… terwijl het mannetje van deze ooievaar aan de rand van onze wijk druk bezig was met voedsel te zoeken, bijvb. kikkertjes of salamanders, maar ook eieren van weidevogels, eigenlijk roven ze een flink deel van onze natuur leeg. De ouders van deze kleine diertjes zouden de ooievaar ook graag weg jagen, maar ja, zóveel geluid kunnen ze niet maken en zo gaat dat nu eenmaal in de natuur.
In het vroege voorjaar eten de ooievaars, tijden het ploegen van de akkers, ook graag al die engerlingen, die dikke eiwitrijke larven van de meikevers, die graag aan de wortels en blaadjes van onze groenteplantjes knabbelen. Jaren geleden was het een zeldzaamheid als je een meikever zag, tegenwoordig zijn het er haast teveel, zou je denken. Hoewel ze er prachtig uitzien, mogen ze mijn tuin wel voorbij vliegen. Het was nog eind april toen ik de eerste alweer zag, knap dat ze altijd precies weten wanneer het mei is…, maar ja, daar zijn het ¨mei”kevers voor.
Zo jagen er roofvogels op muizen en andere kleine knaagdieren, want ook de jongen van de roofvogels moeten gevoed worden. Een aantal jaren geleden stond mijn caravan in Buurse, ik had daar veel grond en het gazon groeide mooi, ik nam 3 cavia’s mee van huis met een hok en overdag plaatste ik een grote, van boven open, ren op het gras, de cavia’s waren daar heel blij mee, maar na twee dagen moest ik ze alweer naar huis brengen. Een sperwer zat op de caravan en een buizerd vloog zo dicht over dat ik er zelfs van schrok. Misschien dachten ze wel dat het lekkere vreemde hapjes waren, net zoals wij dat soms denken als we bij een wok restaurant zijn.
Half mei, voor de liefhebbers van de moestuin staan sinds enkele dagen al hun binnen gezaaide plantjes buiten of gaan er één dezer dagen uit. Wel is het verstandig om ze eerst af te harden, een weekje overdag buiten in de ochtendzon en ‘s nachts weer binnen. Na die week kunnen ze echt buiten blijven. Zet je ze gelijk in de brandende middagzon, dan kunnen ze verbranden, gele randen om het blad of zelfs helemaal gele verdroogde blaadjes zie je dan aan de plantjes. Oppassen dus!
Ook uitkijken voor een nog onverwachte late nachtvorst, afgelopen vijf mei vroor het nog flink dicht bij de grond en hoewel de kans op bevriezing steeds kleiner wordt, doordat de andere planten in de tuin al groter zijn en vol op in het blad zitten, kan het toch nog lichte schade toebrengen aan de zwakke plantjes die van binnen komen.
Hopelijk krijgen we nog de nodige regen, ook dat hebben we nodig in onze tuinen en buitenaf op het land en in de natuur. Het ziet er nog niet naar uit.
Ik eet nog maar eens een ei, want deze is door een kip wél gelegd in mei!
Wim Boers.